حضانت فرزند در طلاق توافقی با کیست؟ یکی از امور مهم که در زمان پایان زندگی مشترک به آن پرداخته می‌شود موضوع حضانت و سرپرستی فرزند است. گاهی زوجین در خصوص حضانت فرزند با هم توافق می‌کنند و تصمیم لازم را در مفاد طلاق توافقی خود مشخص می‌کنند. اما در برخی موارد طرفین در مورد حضانت و سرپرستی کودک نمی‌توانند با هم توافق کنند در این زمان است که پای قانون به میان می‌آید و تصمیم مقتضی را در این خصوص می‌گیرد. دادگاه با بررسی تمام جوانب در خصوص اینکه فرزند نزد چه کسی باید بماند تصمیم می‌گیرد. توصیه می کنیم مقاله مشاوره طلاق را مطالعه نمایید.

تعیین تکلیف حضانت فرزند در طلاق توافقی

حضانت با ولایت متفاوت است. حضانت صرفا شامل نگهداری و پرورش فرزند است و ناظر بر حمایت و تربیت جسمی و روانی کودک است.

حضانت مانند یک تیغ دو لبه است که از نظر قانونی حق و تکلیف پدر و مادر است. از این جهت تکلیف است که والدین موظف به سرپرستی از فرزند خود هستند و نمی‌توانند از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کنند. از سوی دیگر یک حق است که قانون برای والدین قائل شده است. هر یک از والدین این حق را دارند که فرزند خود را سرپرستی کنند.

قانون وضعیت حضانت را برای فرزند تا هفت سالگی و بعد از آن تا رسیدن به سن بلوغ شرعی مشخص کرده است. در دادگاه نیز بر همین مبنا رای صادر می‌شود. اما آنچه که مقدم بر همه چیز است مصحلت کودک است. گاهی ممکن است دادگاه تصمیم متفاوتی را که به مصلحت کودک است بگیرد.

به طور مثال اگرچه تا 7 سالگی کودک مادر در اولویت حضانت است ولی اگر دادگاه بررسی کند و متوجه وجود موانعی در حضانت مادر شود ( به طور مثال فحشا و فساد اخلاقی مادر ) در این صورت حضانت از مادر گرفته می‌شود. یا اگر بعد از هفت سالگی برای دادگاه آشکار شود که پدر صلاحیت حضانت از فرزند را به خاطر اعتیاد به مواد یا مشروبات الکلی ندارد باز هم حضانت را به مادر می‌دهد نه پدر. یعنی در این صورت حتی بعد از بلوغ هم حضانت با مادر خواهد بود.

در مقاله‌ای جداگانه به بررسی کامل موانع حضانت که موجب سلب حضانت حتی پس از حکم دادگاه و یا با وجود توافق پرداخته‌ایم.

حضانت فرزند قبل از بلوغ

در هنگام طلاق برای تعیین تکلیف وضعیت حضانت فرزند دادگاه تصمیم مقتضی را می‌گیرد. بر اساس ماده 1169 قانون مدنی در حضانت کودک تا 7 سالگی مادر در اولویت است. در این امر فرقی میان دختر و پسر نیست. در اولویت بودن مادر به این معنی است که در صورتی که موانع حضانت وجود نداشته باشد دادگاه فرزند را به مادر می‌سپارد.

نکته: سن بلوغ شرعی در دختران نه سال و در پسرا پانزده سال است.

بعد از گذشت 7 سال تا رسیدن به بلوغ شرعی پدر حضانت فرزندان را به عهده می‌گیرد. در دختران از 7 سالگی تا نه سالگی و در پسران از هفت تا 15 سالگی یعنی همان سن بلوغ شرعی حضانت با پدر است.

حضانت فرزند بعد از بلوغ

در صورتی که کودک به سن بلوغ برسد دیگر حضانت معنایی ندارد. بعد از بلوغ این خود فرزند است که تصمیم می‌گیرد تا با کدام یک از والدین خود زندگی کند. اما بعد از بلوغ موضوع ولایت و قیمومت مطرح می‌شود. تا رسیدن فرزند به سن قانونی 18 سال، پدر یا جد پدری نسبت به فرزند حق ولایت دارند که این متفاوت با حضانت است.

گرفتن حق حضانت فرزند در طلاق توافقی

زمانی که طرفین با توافق از یکدیگر جدا می‌شوند در رابطه با امور مهم مانند مهریه و حضانت فرزند از قبل با هم توافق می‌کنند. از همین رو در هنگام طلاق توافقی دادگاه در مورد حضانت فرزند دخالت نمی‌کند و حضانت بر اساس توافق طرفین مشخص می‌شود. در طلاق توافقی با اینکه حضانت طبق توافق طرفین است اما باید تصمیم بر اساس منافع و مصلحت فرزند باشد. اگر این توافق بر خلاف مصلحت کودک باشد دادگاه می‌تواند توافق را نپذیرد و تصمیمی که به صلاح کودک است اتخاذ کند.

هر زمان که موانع حضانت برای والدین به وجود بیاید حتی بعد از صدور رای نهایی در خصوص حضانت طرف مقابل می‌تواند مدارک خود را ارائه دهد و بر خلاف توافق حضانت فرزند را بگیرد.

این توافق می‌تواند حتی بر خلاف قانون باشد. به طور مثال اگرچه تا قبل از 7 سالگی مادر اولویت دارد اما زوجین می‌توانند حضانت فرزند را حتی تا قبل از 7 سالگی به پدر اختصاص دهند. یا می‌توانند بر خلاف قانون حضانت را بعد از 7 سال تا رسیدن به سن بلوغ باز هم به مادر بدهند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حضانت فرزند در طلاق توافقی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون حضانت فرزند در طلاق توافقی پاسخ دهند.

 سوالات متداول